In Haarlem staat het oudste museum van Nederland. Het is genoemd naar de achttiende-eeuwse textielfabrikant Pieter Teyler van der Hulst. Hij bepaalde dat zijn vermogen na zijn dood bestemd was voor kunst en wetenschap. Dit resulteerde in de bouw van het eerste openbare museum van Nederland geopend in 1784, Teylers Museum.
Teylers Museum is bij uitstek het museum waar de ideeën van de Verlichting gestalte hebben gekregen. In 1784 opende het museum zijn deuren om kennis op het gebied van kunst en wetenschap over te dragen op brede lagen van de bevolking.
De Verlichtingsidealen werden er vormgegeven door demonstraties met natuurkundige instrumenten, het houden van kunstbeschouwingen en het exposeren van geologische fenomenen.
De voorwerpen en kunstwerken van Teylers Museum zijn onderverdeeld in vijf verzamelgebieden: natuurkundige instrumenten, fossielen en mineralen, kunst, munten en penningen en boeken.