Korenmolen bekijken: IJzendijke

Bouwjaar: 1841
Type: ronde stenen stellingmolen
Functie: korenmolen
Inrichting: 1 koppel maalstenen

Aan de rand van het oude centrum staat op een 5 m hoog bolwerk aan
de Biestraat een hoge ronde stenen stellingkorenmolen uit 1841. Deze
walmolen is een grondzeiler geweest en werd later verhoogd.

In de buitenmuur van de romp zijn op ruim 1 m hoogte rondom 14 ijzeren
haken aangebracht die hebben gediend om de kap van deze zogenaamde
kettingkruier vast te kunnen zetten. Een andere Vlaamse gewoonte is de
ijzeren ring op 0,5 m hoogte naast de oostelijke deur om bij het
takelen het leihoofd of voetblok aan te bevestigen.

Boven dezelfde deur is in het metselwerk ingelegd: J.J.C.M. S C D 1841.
Deze initialen slaan voor de eerste eigenaar en zijn vrouw: Joh. Jos
Cammaert en Sophia Carolina Doens.

Opvolgers waren in 1865 D. van Hevele, in 1870 C.L. Lippens en in 1886
L.C.L. Temmerman. Tussen 1891 en 1959 waren twee generaties van de
familie Doens moleneigenaar, waarna de gemeente de molen aankocht.

Op de vijf zolders tellende molen werd tot 1931 gemalen, waarna de
molen na een roedebreuk onttakeld werd. Pas in 1965 is de resterende
peperbus door een Groningse molenmaker met behulp van gebruikte
onderdelen, waaronder de ijzeren bovenas met gaande werk van een
Belgische molen uit Hamont en van een molen uit het Brabantse
Maarheze, weer tot complete molen gerestaureerd. Op de donkergroene
baard zonder tekst stond voorheen in donkergeel: 1841-1965, en in het
midden het wapen van IJzendijke. De gele bakstenen romp is boven de
smalle 6,10 m hoge balie met schuine stellingsehoren toen geheel
gepleisterd en gewit. Boven de inritdeuren zijn dakvormige en boven de
vensters gebogen waterlijstjes aangebracht. De houten vloer op de
begane grond is door een vloer van baksteen vervangen, waarbij vanuit
een cirkel van 1 m acht stralen naar de muren lopen.

De met eiken schaliën beklede kap heeft een pseudo Vlaamse vorm met een
overbouw aan de achterzijde. Hier steekt een vangstok uit de kap om de
ijzeren hoepelvang in de kap te bedienen. Het Oud-Hollands opgehekte
wiekenkruis met een vlucht van 23,90 m wordt 's avonds sfeervol
verlicht.

De korenmolen heeft nog slechts één koppel 17er kunststenen.
Met een kruirad wordt het nu licht werkende Engels kruiwerk vanaf de
stelling met schuine stellingschoren in beweging gezet. Eind 1997 is
een nieuwe staart gestoken en is tevens een nieuwe kruivloer
aangebracht. Elke zaterdagmiddag stelt de vrijwillig molenaar de molen
zo veel mogelijk in bedrijf voor bezoekers.