Korenmolen bekijken: De Graanhalm

Bouwjaar: 1847
Type: ronde stenen stellingmolen
Functie: korenmolen
Inrichting: 2 koppel maalstenen
Pannenkoekenrestaurant naast de molen

Aan de Burghseweg staat circa 500 m ten zuidwesten van de dorpskern aan de rand een fraaie
witte ronde stenen stellingmolen. In de tuin voor de molen is een teerling gevonden van de
voorganger, een standerdmolen.

De Graanhalm is in 1847 gesticht door de in 1849 overleden Adriaan Gast en niet door K. Gast, zoals op de gevelsteen
boven de westelijke deur staat. In 1871 kocht moleneigenaar Lieven Stoffel Gast zijn familie uit en in 1882 werd De Graanhalm
publiek verkocht aan molenaar H.A. Geluk uit Noordgouwe.

Adriaan Blom Pzn. verkocht in 1928 de molen aan W.D. Dijkman. In 1974 kocht de familie Landegent de molen aan voor bewoning
en horecahuisvesting aan. Met een koppel 17er Franse en een 17er koppel blauwe stenen wordt
regelmatig op windkracht gemalen. Het tweede koppel 17er blauwe stenen wordt door een elektromotor aangedreven.

Op de eerste van de vijf zolders van de molen, die alleen in de jaren zeventig enkele jaren bewoond is geweest, staan de volgende twee
gedichten op de buil: 'Als de winden waaien, Door lucht en wolken heen, Dan wil dit kruis wel draaien,
Ja zelfs voor iedereen.' en 'Al is de Nederlandsche leeuw van honger bijna dood, De echte onvervalschte Zeeuw eet zuiver wittebrood."

De fraaie kleurstelling van de molen is afkomstig van de familie Dijkman.
De Graanhalm behoort tot de fraaiste en best onderhouden korenmolens in Zeeland.

In de molen is een leerzame expositie ingericht met uitleg over de moleninrichting in het Nederlands, Engels en
Duits. Op de eerste of wel builzolder staat een demo-elevator, waarmee het graan via bakjes mee omhoog
wordt getransporteerd en in een goot naar de reiniger wordt gestort. Er staat ook een
demo-schoonmachine om stro, kaf en zand uit het graan te halen door middel van zeven.

Een zolder hoger staat een pletwals met twee ijzeren rollen die tegen elkaar in draaien, waarbij de tarwe
via een doseerrol tussen deze walsen wordt geperst. Op deze maalzolder is ook een demo-mengketel aanwezig,
waarin een verticale vijzel het graan omhoog draait ten behoeve van een gemengde graanproductie.

De buil is een zeefmachine waarin via een pijp meel in een met fijn gaas bespannen trommel valt die via
electrische aandrijving met hoge constante snelheid ronddraait. Hierdoor wordt de witte bloem gescheiden
van de zemelen.

Op de derde zolder ofwel de steenzolder staan de maalkoppels en een steenkraan om de loper van de ligger te tillen,
het luiwerk voor het zakkentransport en het grote horizontale spoorwiel voor de aandrijving.

Op de kapzolder draait de ijzeren molenas met houten bovenwiel, waar omheen de vang is aangebracht.

In de oorlog dreef de molenas rechtstreeks een oliepersje aan om olie uit lijnzaad te persen om zeep van te maken
of als brandstof voor verlichting.

Op het molenerf liggen diverse molenonderdelen en staan enkele miniatuurmolentjes. In het naast de molen gelegen restaurant
'De Pannekoekenmolen' is een verzameling souvenir-molentjes- en meelzakjes uitgestald. Er staat ook een
molentje dat door de grote molen wordt aangedreven.

Het op de molen gemalen meel wordt verwerkt in de pannenkoeken die in het naastgelegen Pannenkoekenhuis worden verkocht.